TÜRKİYE CUMHURİYETİ,100 YAŞINDA

Her yıl olduğu gibi bu yılda 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı yurtta coşku ile karşılanıyor. Türkiye'de 'Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.' kuralını devlet yönetimine yerleştiren ve demokrasiyi taçlandıran Cumhuriyet'in bu yıl 100'üncü  yılı kutlanıyor.

Her yıl olduğu gibi bu yılda 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı yurtta coşku ile karşılanıyor. Türkiye'de 'Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.' kuralını devlet yönetimine yerleştiren ve demokrasiyi taçlandıran Cumhuriyet'in bu yıl 100’üncü  yılı kutlanıyor.
Cumhuriyet Bayramı, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 29 Ekim 1923'te Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhuriyet yönetimini ilan etmesi anısına her yıl 29 Ekim günü Türkiye'de ve Kuzey Kıbrıs'ta büyük bir coşkuyla kutlanan bir millî bayramdır.
Türk halkı için Cumhuriyet Bayramı, milli birlik ve beraberliğin, toplumsal dayanışmanın üst düzeye çıktığı milli bayramlarımızdan birisidir. Kurtuluş Savaşı'nın Türk milletinin zaferiyle sonuçlanmasının ardından ortaya çıkan yönetim boşluğunun kaldırılması amacıyla yeni bir yönetim biçiminin belirlenmesi şarttı. Mustafa Kemal ve arkadaşları yaptıkları çalışmalar sonucu Türkiye'ye yakışır yönetim şeklinin cumhuriyet olduğuna karar verdi. Nihayetinde 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edildi.Cumhuriyetin ilanından sonra Cumhurbaşkanlığı seçimine gidildi.Meclis’te yapılan gizli oylama sonucu 158 milletvekilinin tamamının oyunu alan Gazi Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı seçildi.
1914’te başlayan ve dört yıl süren 1. Dünya Savaşı sonucunda Osmanlı İmparatorluğu, İttifak Devletleri ile birlikte mağlup oldu. Ülkemiz Yunanlılar,İngilizliler,Fransızlar ve İtalyanlar tarafından paylaşıldı.Milletinin azim ve hırsına inanan Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919’da Samsuna geldi.Erzurum ve Sivas’ta kongreler düzenledi.Her fırsatta ‘Egemenlik’vurgusu yapan Mustafa Kemal ‘Ülkeyi yine ulusun kendi azim ve kararlılığı kurtaracak.’ diyordu.
Yurdun dört bir yanından gelen milletvekilleri 23 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisinde toplandı.Meclis burada Mustafa Kemal Paşa’yı Meclisin Başkanı seçti.Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde Kurtuluş Savaşı başlatıldı.Bulundukları bölgelerde harekete geçen halkın oluşturduğu Kuvayi Milliye birlikleri diğer yandan da düzenli ordular bağımsızlık mücadelesi verip düşmanı yurttan attılar.
EFENDİLER YARIN CUMHURİYETİ İLAN EDECEĞİZ
Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün "Efendiler! Yarın Cumhuriyet'i İlan Edeceğiz" deyişinin üzerinden tam 100 yıl geçti. Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyet'in ilanını duyurduğu geceyi NUTUK adlı eserinde kendi ağzından detaylıca anlatmıştır. Nutuk'ta yer alan detaylar şöyle:
"Gece olmuştu Çankaya'ya gitmek üzere Meclis binasından ayrılırken, koridorlarda beni beklemekte olan Kemâlettin Sami ve Hâlit Paşa'lara rastladım. Ali Fuat Paşa Ankara'dan hareket ederken bunların Ankara'ya geldiklerini o günkü gazetede "Bir uğurlama ve bir karşılama" başlığı altında okumuştum. Daha kendileriyle görüşmemiştim. Benimle konuşmak üzere geç vakte kadar orada beklediklerini anlayınca, akşam yemeğine gelmelerini, Millî Savunma Bakanı Kâzım Paşa vasıtasıyla kendilerine bildirdim. İsmet Paşa ile Kâzım Paşa'ya ve Fethi Bey'e de Çankaya'ya benimle birlikte gelmelerini söyledim. Çankaya'ya gittiğim zaman, orada, beni görmek üzere gelmiş bulunan Rize Milletvekili Fuat, Afyonkarahisar Milletvekili Ruşen Eşref Bey'lerle karşılaştım. Onları da yemeğe alıkoydum. Yemek sırasında : "Yarın Cumhuriyet ilân edeceğiz" dedim. Orada bulunan arkadaşlar, derhal düşünceme katıldılar. Yemeği bıraktık. O dakikadan itibaren, nasıl hareket edileceği konusunda kısa bir program yaparak arkadaşları görevlendirdim. Efendiler, görüyorsunuz ki, Cumhuriyet ilânına karar vermek için Ankara'da bulunan bütün arkadaşlarımı davet ederek onlarla görüşüp tartışmaya asla lüzum ve ihtiyaç görmedim. Çünkü onların da aslında ve tabiî olarak benim gibi düşündüklerinden şüphe etmiyordum. Halbuki, o sırada Ankara'da bulunmayan bazı kişiler, yetkileri olmadığı halde, kendilerine haber verilmeden, düşünce ve rızaları alınmadan Cumhuriyetin ilân edilmiş olmasını bize gücenme ve bizden ayrılma sebebi saydılar."
  Haber:Burak PEHLİVAN