Sinüzit

Özel EGEUMUT Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op

Özel EGEUMUT Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Ali Galip Yüksel sinüzit hakkında bilgiler verdi. Baş bölgesinden olan yüzümüz en fazla darbeye maruz kalan kısımdır. Alnımız (kaşların arkası) elmacık kemiklerimiz, iki gözümüzün arası (burun kökü) sinüzit denilen kemik boşluklardan oluşmuştur. Darbe olursa bu kemiklerin yüzümüzü oluşturan ön duvarları kırılır. Arkası boşluk olduğu için bu travmalarda şahıs hayati tehlike geçirmez. Kemikler kırıldığı veya çatladığı ile kalır. Daha sonra deforme denilen yamukluk veya şekil bozukluğu olabilir. Çökme tarzında kırıklar olabilir. Bunlar gerekli müdahaleler yapılarak onarılır. Kısa zamanda iyileşir, doku kaybı yoksa herhangi bir zararı olmaz. Sinüzit denilen bu boşlukların içi mukoza dediğimiz devamlı ıslaklık sağlayan ve sinüs içini nemlendiren bir örtü ile kaplıdır. Bu boşluklar bizim sesimizin rezonansında, solunum yollarının rahatlamasında, solunumla gelen zararlı tozların v.s... tutulmasında hatta ayakta düzgün durmamızda (havalı boşluklar olması nedeniyle) rol oynar . Genellikle soğuk algınlığı, üst solunum yolları enfeksiyonları, grip, nezle gibi durumlarda sinüslerin burun boşluklarına açılan delikleri kapanır,sinüs içindeki salgılar buruna gidemez. Sinüs boşluklarında kalır ve iltihaplaşır buna sinüzit diyoruz. Ayrıca anatomik olarak burun, kemik, kıkırdak ve geniz eti büyüklüğü  gibi oluşumlarda deformite, (eğrilik-şekil bozukluğu) aşırı Sinüzit hastalığı akut ve kronik olarak ikiye ayrılır. Akut sinüzit yeni oluşmuştur ve tedaviyle geçer. Kronik sinüzit ise tekrar edebilir Bundan dolayı kronik sinüzitin tedavisinde zorluklar gösterir. İlaç tedavisinin yanında operasyon gerekebilir. SİNÜZİT HASTALIKLARIN BELİRTİLERİ Akut ve kronik sinüzitlerin belirtileri farklıdır. Akut sinüzitte şikayetler kroniğe göre daha fazladır. Akut sinüzitte ağrı şikayeti ön plandadır. İltihaplanmanın olduğu bölgeye göre yer değiştirebilir. Alında, gözler etrafında ,yüzünün sağ ve sol tarafında olduğu gibi. Öne doğru eğilince (namazda secdeye varır gibi) ağrı artar. İltihaplanmadan dolayı burun akıntısı ve tıkanıklığı, geniz akıntısı ,koku alma azlığı, ağız kuruması ,çene ve dişlerde ağrı ,ağız kokusu bazen de burun kanaması olabilir. Göz kapakları ve göz etrafında şişmeler olabilir. Ayrıca genizde gelen bir öksürük oluşabilir. Kronik sinüzitte şikayetler daha az seyreder. Öksürük olabilir, ağrı genellikle olmaz ama başında bir ağırlık, dolgunluk hissi, ağız kokusu gibi şikayetler görülebilir. Bazen de kronik sinüzit akut sinüzite dönüşebilir. SİNÜZİT HASTALIĞIN TEŞHİSİ En çok görülen bulgular; iltihaplı akıntı burnun önünden ve genizden gelebilir. Burun içinde şişmeler olabilir. Bütün bunlar burun tıkanıklığına sebep olur. Tecrübeli bir uzmanın tanıyı koymasında hiçbir engel yoktur. Ancak en önemli tetkik radyolojidir. Eğer tedaviye cevap vermeyen sinüzit şikayetleri olursa ve operasyon düşünülürse mutlaka gereken bir tetkikdir radyoloji. Bunun için bilgisayarlı tomografi çekilir Çekilen film bize burnun anatomik yapısı ve sinüsler hakkında çok güzel görsel bilgi verir. Sinüzitler uygun tedaviyle iyileştirilir. Tedavi ilaçlarla veya ameliyatla olur. Çokda ciddi hastalıklara  yol açan bir rahatsızlık değildir.Yinede tedavi olmazsa iltihapların yayılmasıyla bir takım komplikasyonlar gelişebir. İltihaplanmalar göz içine ve beyine gidebilir. Sinüsler içinde kalıp apseleşebilir. Kistik oluşumlar olabilir. Böyle durumlarda ciddi ilaç tedavisiyle birlikte operasyon düşünülebilir. SİNÜZİT HASTALIĞININ TEDAVİSİ Sinüzit tedavisinde amaç; Enfeksiyon amili olan bakterilerin etkisiz hale getirilmesi ve sinüslerin burna açılan deliklerinin akışkanlığının sağlanmasıdır. Bu akış sağlanmazsa iltihap tedavi edilmez. Sinüslerde birikir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi kist dediğimiz oluşumlar olabilir. Bu kistlerin bazen tedaviyle radyolojik kontrolü yapılarak kaybolduğu görülebilir. Buna yalancı kist denir.(psödokist) Eğer kist kaybolmazsa tedavisi cerrahidir. Tedavi amaçlı uygun antibiyotikler 10-15 gün kullanılır. Burun açılsın diye dekonjestan dediğimiz burun spreyleri kullanılır. Ayrıca ağrı kesici, kas gevşetici, allerji ilaçları bazen de boğazı rahatlasın diye ağız spreyleri kullanılır.  Akut ve kronık sinüzitler bu şekilde ilaç kullanılarak tedavi edilir. Tedaviye istenen cevap alınmazsa çözüm cerrahidir.   Ameliyatın gerekli olduğu durumlar; Akut  sinüzitler genellikle tedaviye cevap verir. Operasyona ihtiyaç duyulmaz. Kronik sinüzitlerde burunda yamukluk, (septumda devıasyon-eğrilik) yandan gelen etlerde (konkalarda) büyüme varsa bunlar burundan hava almayı engelliyorsa yukarıda bahsedildiği gibi sinüslerde kistler oluşmuşsa kesinlikle operasyon gerekebilir. Sinüzit ameliyatlarının yapılışı;   Son yıllar da sinüzitle ilgili yapılan ameliyatlarda gelişmeler olmuştur. Bu gelişmelerde endoskopi denilen görüntüleme sisteminin rolü azımsanamaz. Burun ve sinüzit ameliyatları hem lokal hem de  genel anestezi olarak yapılabilir. Sinüzit ameliyatların gayesi sinüslerin ağızlarının açılması ve içlerinin iltihaplardan temizlenmesidir. Operasyon ya burun içinden endoskopiyle veya üst dudak altından (fossa canina) girilerek yapılır. Karar duruma göre operasyonu yapacak hekim tarafından verilir.